ივანე მაჩაბლის დაბადებიდან 170 წელი გავიდა
საქართველო, თბილისი - 17:14 | 08.02.2024 ნანახია: 1881დიდი ქართველი მოღვაწის, მწერალისა და მთარგმნელის, ივანე მაჩაბლის, დაბადებიდან 170 წელი გავიდა.
ივანე მაჩაბელი 1854 წელს დაიბადა სამაჩაბლოში, სოფელ თამარაშენში, გაღატაკებული მემამულის, გიორგი მაჩაბლის ოჯახში. მისი ბაბუა, სვიმონ მაჩაბელი, 1832 წლის შეთქმულების მონაწილე იყო.
ისწავლა თბილისის გიმნაზიაში, პეტერბურგისა და სორბონის უნივერსიტეტებში, ოპენჰაიმის სასოფლო-სამეურნეო აკადემიაში.
1873 წელს სწორედ პეტერბურგში შეხვდა ბანკის საქმეებზე ჩასულ ილია ჭავჭავაძეს. იქ ერთად დაიწყეს "მეფე ლირის" თარგმნა. შემდეგ სამშობლოში ერთად იღვაწეს ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელ საზოგადებაში, "ივერიის" რედაქციაში, საადგილმამულო ბანკში...
საქართველოს დიდი მეგობარი ოლივერ უორდროპი აღტაცებული წერდა: "ი. მაჩაბელი, მართალია, 30 წლისაა მხოლოდ, მაგრამ შეიძლება ითქვას, რომ ილია ჭავჭავაძის შემდეგ ერთადერთია, რომელსაც უდიდესი გავლენა აქვს თავის თანამემამულეებში".
ივანე მაჩაბლის სახელი უკვდავყო მისმა ბრწყინვალედ თარგმნილმა შექსპირის პიესებმა: "ჰამლეტი", "ოტელო", "მაკბეტი", "რიჩარდ მესამე", "იულიუს კეისარი", "ანტონიუსი და კლეოპატრა", "კორიოლანოსი".
ამ თარგმანებით, ილიასთან ერთად, იგი ახალი ქართული სალიტერატურო ენის ფუძემდებლად იქცა.
1883 წელს ივანე მაჩაბელი გაზეთ"დროების" რედაქტორი ხდება. მაგრამ 1885 წლის სექტემბერში, გაზეთი დაიხურა მთავრობის მიერ, მეფის ხელისუფლების საწინააღმდეგო წერილების სისტემატურად ბეჭდვის გამო.
1898 წლის 26 ივნისს თბილისში ხმა დაირხა, რომ ივანე მაჩაბელი უგზო-უკვლოდ გაუჩინარდა. მის გაუჩინარებასთან დაკავშირებით არაერთი ვერსია დასახელდა, თუმცა არცერთი მათგანი მიიჩნევა სარწმუნოდ.
მთაწმინდაზე ივანე მაჩაბლის პირობითი საფლავია მოწყობილი. მასში ინახება ნეკნის ძვალი, რომელიც გაუჩინარებამდე ცოტა ხნით ადრე, პლევრიტით დაავადებულ მაჩაბელს, ოპერაციისას ამოუღეს.
პოლიტიკა
- ასე გამოიყურება ავტორიტარიზმი - მირიამ ლექსმანი მონაცემთა ბაზაზე
- „ოცნებას“ ფანტაზია გამოელია და mona.ge-ს mona.ru დაუპირისპირა - იაგო ხვიჩია
- "უსამშობლოების" სია გაკეთდება - ირაკლი ზარქუა
- მინდა, შალვა პაპუაშვილს კითხვა დავუსვა: ძალადობაზე როგორ ლაპარაკობ საერთოდ? რომელიმე ძალადობის ფაქტი შეაფასე? ყველაფერს როგორ აყალბებთ? საერთოდ ვინ ხართ, საიდან მოხვედით? - გიორგი ვაშაძე
სამართალი
- ვაფრთხილებთ აქციის ყველა მონაწილესა და ორგანიზატორს, როდესაც პოლიცია კანონის შესაბამისად დაიწყებს ძალადობრივი ქმედებების აღკვეთას, გამოყენებული იქნება მკაცრი ზომები, როგორც წამყვან ქვეყნებშია მიღებული - თეიმურაზ კუპატაძე
- ლადო აფხაზავასა და მის შვილზე თავდასხმაში ბარალდებულ პირს ბრალი წარედგინა
- სკოლებსა და სავაჭრო ცენტრებში რაიმე სახის ასაფეთქებელი ნივთიერება ან მოწყობილობა აღმოჩენილი არ ყოფილა - სუს-ი
- ლაზარე გრიგორიადისის სასამართლოს დასკვნითი სხდომა ისევ გადაიდო
მსოფლიო
- დიდი ბრიტანეთი რუსეთის სამხედრო ატაშეს გააძევებს
- აშშ-ის სამხედრო დახმარების შეფერხებას, უკრაინაში შედეგები მოჰყვა - იენს სტოლტენბერგი
- თუ უკრაინა დამარცხდება, ჩვენ, ყველა დავმარცხდებით - ბრიტანეთი და საფრანგეთი მოკავშირეებს მოუწოდებენ მეტი გააკეთონ უკრაინის დახმარებისთვის
- ჩვენ არ გვჯერა, რომ რაფაჰში შესვლა კარგი იდეაა, სხვა გზებიც არსებობს ამ საფრთხის შესაჩერებლად - ჯონ კირბი
კონფლიქტები
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ სოფელ დირბის მიმდებარედ, უკანონოდ დაკავებული საქართველოს ორი მოქალაქე თავისუფალია - სუს-ი
- ოკუპირებულ აფხაზეთში მი-24 ჩამოვარდა
- ოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. პარლამენტმა ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკის რუსეთისთვის გადაცემის შესახებ შეთანხმება დაამტკიცა
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ უკანონოდ დაკავებული ლევან პეტრიაშვილი თავისუფალია - სუს-ი
ბიზნესი
- ისტორიული აღიარება - „პორშე ცენტრი თბილისს“ მსოფლიო ჯილდო PACE 2023 გადაეცა
- „ვოლვო ქარ საქართველოსთან“ პარტნიორობით „ასტრაზენეკა საქართველომ“ ავტოპარკი სრულად ელექტრო ავტომობილებით განაახლა
- „თეგეტა მოტორსში“ 27 აპრილიდან საგაზაფხულო ფასდაკლებები მოქმედებს
- „თეგეტა მოტორსის“ სპეციალური შეთავაზება VARTA-ს, EXIDE-ისა და ENERGIZER-ის აკუმულატორებზე
სპორტი
- 26 მარტს, საქართველო-საბერძნეთის მატჩის ნახვა რესპუბლიკის მოედანზე, დიდ ეკრანზეც იქნება შესაძლებელი
- საქართველო - საბერძნეთის მატჩის ბილეთების გაყიდვა 23 მარტიდან დაიწყება
- საქართველო-ლუქსემბურგის მატჩის ნახვა რესპუბლიკის მოედანზე, დიდ ეკრანზეც იქნება შესაძლებელი, მოეწყობა სპეციალური ფანზონა
- The Guardian-მა უეფა-ს პრეზიდენტობის კანდიდატთა შორის ლევან კობიაშვილიც დაასახელა